Skip to main content

Czy lekkie konstrukcje są przyszłością budownictwa mieszkaniowego?

Dagmara Pohl
25/01/2024

Będąc sceptycznym wobec ochrony środowiska, w branży budowlanej obserwujemy dynamiczną ewolucję. W latach 50. XX wieku, wraz z rozwojem przedmieść, pojawiło się wiele nowatorskich rozwiązań, z których jednym z najbardziej obiecujących była lekka konstrukcja. Teraz, bardziej niż kiedykolwiek, zdobywa ona uznanie.

Lekka konstrukcja zyskuje na popularności dzięki niższej klasie energetycznej. Lekkie materiały wymagają mniejszych zasobów w porównaniu do tradycyjnych, co przekłada się na większą efektywność energetyczną przy minimalnym śladzie węglowym. Dodatkowo, znacząco skracają one czas budowy, umożliwiając szybszą realizację projektu i generując oszczędności kosztów.

W tradycyjnych procesach budowlanych często wykorzystuje się materiały o wysokim śladzie węglowym, co ma negatywny wpływ na ekosystem. Jednak wzrost świadomości ekologicznej skłonił rządy i instytucje branżowe do promowania stosowania materiałów budowlanych o niskim wpływie na środowisko.

Lekkie materiały konstrukcyjne

Lekkie materiały konstrukcyjne i innowacyjne technologie budowlane otwierają nowe horyzonty, łącząc niezawodną wydajność z nieograniczoną swobodą projektowania. Zdaniem specjalistów, lekkie materiały często charakteryzują się niską masą termiczną, co umożliwia skuteczne gromadzenie pasywnego ciepła lub utrzymanie chłodzenia w różnych warunkach klimatycznych.

Lekka konstrukcja może wykorzystywać lekkie materiały, jest również wytrzymała i mniej szkodliwa dla środowiska. W konstrukcjach lekkich szkielet drewniany lub lekka stal może w dłuższej perspektywie zapewnić wsparcie konstrukcyjne budynku. Elementy niekonstrukcyjne, takie jak autoklawowany beton komórkowy czy polistyren ekstrudowany, łatwo można zamocować do ramy, zwiększając tym samym ich wytrzymałość i trwałość. Dlatego nie jest to zaskoczeniem, że branża budowlana stopniowo podąża w kierunku tego trendu.

Na światowym rynku dostępne są różnorodne lekkie materiały budowlane, w tym:

Stal o wysokiej wytrzymałości

Stalowe belki nośne charakteryzują się doskonałym stosunkiem wytrzymałości do masy w porównaniu z innymi materiałami, takimi jak beton. Ze względu na odporność na ogień, pleśń i insekty, zyskują popularność wśród nowo powstałych domów. Mimo, że stalowe belki są wyjątkowo wytrzymałe, mogą być mniej opłacalne w zależności od projektu w porównaniu do innych materiałów, jak np. drewno.

Aluminium

Lekkie aluminium jest popularnym materiałem do obramowania różnych elementów budynków, takich jak okna i drzwi. Dla nowopowstałych domów, aluminium może stanowić bardziej ekonomiczną alternatywę w porównaniu do konstrukcji stalowej.

Drewno:

Drewno stanowi doskonały surowiec budowlany, zwłaszcza w obszarach, gdzie jest dostępne w nadmiarze, jak na przykład w krajach skandynawskich. W przypadku innych obszarów może jednak kolidować z zasadami ochrony środowiska. W takich przypadkach z pomocą przychodzi drewno konstrukcyjne, oferując wyższą nośność niż drewno lite o tych samych wymiarach, jednocześnie pozostając ekonomicznie opłacalnym i przynosząc korzyści ekologiczne, takie jak doskonała efektywność cieplna.

Tworzywa sztuczne:

Tworzywa sztuczne, szczególnie te wzmacniane włóknami, zdobywają coraz większą popularność w branży budowlanej. Znajdują one zastosowanie w różnych elementach konstrukcyjnych budynku, takich jak podłogi, okna czy dachy. W przeciwieństwie do metalowych alternatyw, kompozyty z tworzyw sztucznych charakteryzują się odpornością na korozję.

Zrównoważone materiały budowlane z odpadów rolniczych:

W dzisiejszym dynamicznym środowisku biznesowym, kilka start-upów wprowadza na rynek innowacyjne materiały budowlane, wykorzystując surowce pochodzące z odpadów rolniczych. Te zrównoważone rozwiązania charakteryzują się minimalnym śladem węglowym w całym cyklu życia, co sprawia, że są atrakcyjne dla świadomych ekologicznie konsumentów.  Nalezą do nich m.in. prasowane panele z włókien rolniczych wykonane w ponad 90% ze słomy i opatentowanego kleju wiążącego, jak również Coco Panels wykonane z łupin orzecha kokosowego.

Ten dynamiczny rozwój otwiera nowe możliwości dla zrównoważonego projektowania i budowy, wprowadzając jednocześnie innowacyjne rozwiązania na rzecz ochrony środowiska.

Zysk konsumenta

Tradycyjne materiały budowlane schodzą na drugi plan, a lekkie materiały mogą stać się głównym wyborem. Konstrukcje wznoszone z tych nowych materiałów przynoszą korzyści dla środowiska i tworzą zdrowsze przestrzenie zarówno do użytku mieszkalnego, jak i przemysłowego.

Jak to możliwe?

Komfort termiczny:

Materiały, takie jak sprasowane panele wykonane ze słomy, działają jako doskonałe izolatory termiczne, utrzymując stabilną temperaturę wewnątrz budynku. Chronią przed ekstremalnymi warunkami atmosferycznymi i wymagają mniej energii do utrzymania komfortowej temperatury. W rezultacie obniżają zużycie energii budynku, co przekłada się na oszczędności na rachunkach za energię elektryczną.

Minimalny ślad węglowy:

Materiały budowlane z odpadów rolniczych generują minimalne emisje, co przyczynia się do ograniczenia wpływu na emisję gazów cieplarnianych. Budynek staje się bardziej neutralny pod względem emisji dwutlenku węgla, co ma pozytywny wpływ na globalne środowisko.

Zwiększona wydajność:

Lekkie konstrukcje mogą wpływać pozytywnie na atmosferę w budynku, tworząc atrakcyjne, minimalistyczne i komfortowe pomieszczenia. To z kolei może poprawić ogólne samopoczucie osób korzystających z tych przestrzeni.

Recykling:

Materiały budowlane z odpadów rolniczych są zazwyczaj zrównoważone lub nadają się do recyklingu, co przekłada się na cykl życia tych materiałów i zmniejsza ilość odpadów trafiających na wysypiska.

Lepsza jakość powietrza w pomieszczeniach:

Niska zawartość lotnych związków organicznych w materiałach z odpadów rolniczych poprawia jakość powietrza wewnątrz budynków. Te materiały mogą również absorbować CO2, przyczyniając się do czystszej i zdrowszej atmosfery w pomieszczeniach.

Oszczędność

Szybszy czas budowy i dłuższa żywotność lekkich materiałów budowlanych przekładają się na oszczędności kosztów, zarówno w krótkim, jak i długim okresie. To sprawia, że inwestycja w te innowacyjne materiały jest opłacalna z perspektywy ekonomicznej.

Wyzwania

Mimo postępu technologicznego, lekkie materiały budowlane stają przed pewnymi trudnościami. Jednym z nich jest kwestia odporności ogniowej. Ostatnio w północnym New Jersey doszło do pożaru wywołanego zastosowaniem lekkich materiałów budowlanych. Urzędnicy zauważyli, że otwarty dach budynku w stylu kratownicy i drewno konstrukcyjne używane do jego budowy przyczyniły się do nasilenia ognia.  Według ekspertów, wraz z postępem technologicznym w konstrukcjach lekkich, nakazanie stosowania niemetalowych materiałów konstrukcyjnych staje się trudne. Rozwiązaniem tego problemu może być zastosowanie ognioodpornych materiałów wewnętrznych i budowlanych. Na przykład, panele wykonane ze słomy zawierającej krzemionkę, naturalny środek zmniejszający palność, są uznawane za jedne z najbardziej ognioodpornych (utrzymujących się przez 2+ godziny) materiałów budowlanych dostępnych na rynku.

Należy podkreślić, że termin „konstrukcja lekka” posiada otwartą definicję, która wymaga precyzyjnego określenia w Międzynarodowym Kodeksie Budowlanym. Inżynierowie mają różne sposoby tworzenia lekkich materiałów, z czego niektóre niosą ze sobą większe ryzyko niż inne. Pomimo postępu w testowaniu modeli 3D, konieczne są dalsze badania, aby zapewnić, że konstrukcje lekkie są bezpieczne i efektywne.

W miarę jak branża budowlana zmierza w kierunku bardziej zrównoważonej przyszłości, drobne zmiany mogą zdziałać wielkie rzeczy. W trosce o ochronę ludzi i środowiska, wiele firm zwraca uwagę na wykorzystanie materiałów i możliwości, które wspierają osiągnięcie ich celów. Konstrukcje lekkie obiecują być doskonałym krokiem w stronę przyszłości w dziedzinie budownictwa mieszkalnego.